Mensen met een missie, daar houd ik van! De sporter die naar een topprestatie streeft, de musicus die het beste uit zichzelf wil halen, eigenlijk gewoon degene die zich met hart en ziel inzet voor de samenleving of in het werk. 

Zo heb ik ook altijd belangstelling voor mensen die sober willen leven, zoals de bewuste keuze om geen koelkast of televisie te hebben, geen kant en klaar eten te kopen, maar het zelf te verbouwen en geen auto willen hebben. Ik zat deze zomer op een camping, waar het openbaar vervoer ver weg is en er kwam een stel 50’ers aan, lopend met rolkoffertjes. 

Ik zag ze, wanneer ik ging fietsen, bij de bushalte staan en wanneer ik na een uur terugkwam, stonden ze er nog. Dan heb je toch een missie. Ze dronken ook alleen maar water. Sorry, maar op zo’n camping zie je alles.

Behalve de ontkenners zijn er velen die streven naar een beter klimaat en milieu: zonnepanelen, je tuin vergroenen, sedumdak, gescheiden afval, zoveel mogelijk openbaar vervoer, niet vliegen; de mogelijkheden zijn legio.

Naar vermogen je inzetten, zeg ik altijd maar en dat doen er veel. Nu zijn er ook die zeggen zeer begaan te zijn met het milieu, anderen de spiegel voorhouden, maar ondertussen alleen kant en klaar maaltijden laten bezorgen, zakjes gesneden groente kopen of alles op internet bestellen. Ik las zelfs over iemand die een zonnepaneel boven de hot tub had laten zetten. “Practice what you preach”, geldt dan. 

Bij ons is het zo makkelijk om op fietsafstand aardappelen of groente te halen bij de boer of eieren, honing, zelfs de melktap is er. Ja, het kost tijd, maar die korte keten, die levert echt wat op.

Lees hier de online krant van deze week.

Op elke wethouderstafel in Nederland landde afgelopen weken een kloek boekwerk. Het ‘Handboek voor de wethouder’. Geen verdere toelichting nodig of denkt u dat ik ga zeggen dat ik het nooit gelezen heb? Geen van beide. Toen ik wethouder werd, bestond dat handboek nog niet. Maar het is allemaal veel ingewikkelder geworden binnen de overheid en bovendien, daar wil ik naar toe, zijn allerlei huidige problemen niet meer tot de eigen gemeente beperkt. Je bent veel meer buiten de deur met andere gemeenten, provincie, Den Haag en uiteraard de inwoners.

Om dat te illustreren, wordt in het handboek een romanfiguur van mij gebruikt. (Dank Rien Fraanje van de Raad Openbaar Bestuur). Toegegeven, deze figuur is geen Frits van Egters of Inspecteur Javert om maar eens twee beroemde personages uit de literatuur te noemen. Barend Joziasse, want zo heet de wethouder die een hoofdrol heeft in de vier delen van de Stadhuisserie (2000-2005), is eerder Maarten Koning, het personage wat de schrijver Voskuil in zijn reeks -wie kent het nog – ‘Het Bureau’, gebruikt. Sleutelromans, net als die van mij.

Barend zit in zijn tijd uren en uren op het Stadhuis in vooral interne vergaderingen die hij dan uit het raam turend uitputtend beschrijft. De huidige wethouder en ook burgemeester wordt nu veel meer uitgedaagd om problemen op te lossen die boven de gemeente uitstijgen en die je niet alleen kan oplossen. Dat maakt de politiek voor iedereen ingewikkelder en ook lastiger. Menig collegelid in Nederland moet uitleggen dat zaken als energie, natuurbescherming, bouwen en wonen, mobiliteit en veiligheid niet door de gemeente alleen aangepakt kunnen worden. Daar heb je andere overheden, maatschappelijke organisaties en bedrijven voor nodig en het resultaat is er niet morgen al. Daarom wordt Barend, ruim twintig jaar na dato opgevoerd in het handboek. Het hoofdstuk sluit af dat men benieuwd is of Barend ooit nog in een vijfde deel van de serie gaat figureren en dan als burgemeester in een nieuwe wereld. Ach, wie leest het en is die wereld wel zo nieuw?

Lees hier de online krant van deze week.

De opkomst was groot bij de bijeenkomst met alle dorpsraden van de gemeente Ede, afgelopen week. En de dag ervoor ook al bij het werkbezoek van het college van B&W aan Bennekom. Degenen die dit vrijwilligerswerk doen, wat niet altijd dankbaar is, staan voor hun dorp.

Tijdens de bijeenkomsten werd eerst eens teruggekeken hoe dat soort bijeenkomsten, ook de werkbezoeken aan de dorpen, in het verleden liepen. Behalve prachtige straatbeelden met Opel Kadett en Renault Dauphine in de kleuren die nu weer helemaal in zijn, zag je dan een gezelschap van B&W leden en inwoners op een straathoek staan. Vooral de burgemeester en de wethouders leken aan het woord te zijn. Na afloop zelfs een persgesprek. Twitter bestond natuurlijk nog niet.Veel is er dan veranderd, behalve die straathoek. Daar stonden we ook weer te kijken. De Opel, Renault en Peugeots van weleer zijn vervangen door andere snelle en vooral veel meer auto’s. Scooters, brommers ook zo, en de nieuwe verkeersdeelnemers als elektrische fietsen en bakfietsen. Die laatste was er vroeger ook wel, maar in de regel zaten die niet vol met kinderen en haalden ze geen 25 km per uur.Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat verkeersknelpunten van alle tijden zijn. Wat je ook lijkt te doen aan maatregelen, het is ook het gedrag van de chauffeur of de berijder. Die groeit ook mee met de technologische ontwikkelingen en dat maakt het niet altijd veiliger. Maar ook wonen, hoe kom ik aan goed huis en cultuur, en waar vinden we een ruimte, lijken van alle tijden. 

Een ding is wel zeker. Op de foto van die straathoek ergens in de jaren ‘60 ging het niet over het klimaat (behalve dat het op dat moment regende), niet over vluchtelingen, niet over energietransitie (de kolenkachels loeiden nog) en niet over stikstof.

Dat zijn wel de problemen waar gemeenten nu mee geconfronteerd worden; lever een bijdrage aan de oplossing van internationale vraagstukken op lokaal niveau. En dat is voor de bewoner die een concreet probleem heeft rond kinderopvang, zorgverlening of de boerderij wel eens lastig te vatten. De gemeente is van zoveel geworden en ik dan? Het was een nuttige bijeenkomst met de dorpsraden, hulde voor hun werk, op naar het volgende werkbezoek.

Lees hier de online krant van deze week.

‘Wat bedoel je met cancelcultuur’, vroeg iemand mij onlangs. ‘Eh ja dat is dat er niet meer naar iemand geluisterd wordt’, reageerde ik. Je wil toch niet meteen toegeven dat je dit modewoord niet precies kan omschrijven. Iedereen gebruikt het, vaak ook in combinatie met “woke”, nog zo’n modewoord. Ik schreef er een paar maanden geleden al over.
Woke komt van wakker geworden, bewustwording, maatschappijkritisch zijn. Waren we dat niet al in Nederland dan, nou niet genoeg blijkbaar. Woke is bijvoorbeeld dat het het niet meer hebt over slaven, maar tot slaaf gemaakten en niet over donker, maar over zwart als het over huidskleur gaat. Dat laatste wist ik niet. Stel, ik zou het gehad hebben over donkere mensen in plaats van zwarte mensen dat had ik het risico gelopen van de cancelcultuur. Dan is dat een afrekencultuur; je wordt geboycot nadat je in de publiciteit aan kritiek bent blootgesteld en iedereen op social media over je heen heb gekregen. Die Johan Derksen van de televisie piepte daar een week over.

Nu zeggen mensen als bijvoorbeeld J.K. Rowling, de schrijfster van de Harry Potter boeken, en wie goede boeken schrijft die heeft vaak terechte standpunten, dat deze modewoorden de onverdraagzaamheid bevorderen. We staan meteen klaar met een oordeel. Iemand zei ooit dat Nederland een land van grensrechters is, daar gaat die vlag weer omhoog. De directe verontwaardiging leidt af van het echte probleem. Wat was je bedoeling, wat zijn de echte problemen met discriminatie? Zit dat in een verkeerd gebruikt woord of veel dieper en nog belangrijker, wat doen we er aan? Beter een debatcultuur (die is van Obama) dan de twitterdrek (die is van mij).
En ach, het zijn echt modewoorden. Oordeel niet, want dan wordt er over jou geoordeeld, want jij wordt met je eigen oordeel bekeken en de maat die jij van iemand neemt, die krijg je zelf toegepast. De oplettende lezer zal hier in een vrije vertaling lezen wat een wijs evangelist zo’n tweeduizend jaar geleden al opschreef.

Woke, cancelcultuur, allebei windowdressing. Pardon mooimakerij, een façade om de echte discussie uit de weg te gaan. Ga het maar eens bijhouden de komende tijd, over en weer gaan de persoonlijke verwijten naar elkaar en het onderliggende probleem wordt niet benoemd en blijft gewoon bestaan.

Lees hier de online krant van deze week.

Voor de Frankrijkgangers onder ons, zeker die naar de Côte d’Azur, zijn het bekende namen: Vienne, Valence, Montélimar, plaatsen die liggen tussen Lyon en de stranden in het zuiden. En iedereen raast er langs op weg naar verkoeling. Valence is dan nog wel eens in het nieuws vanwege verschrikkelijke ongelukken op de route du soleil. Echt zo’n punt waar na 1000 kilometer rijden de vermoeidheid toeslaat.Dat die toerist alleen maar voorbij rijdt begrepen ze daar 10 jaar geleden ook. De praktisch gave keizer Augustus tempel in Vienne, de befaamde noga in Montélimar en zelfs de fruitige Syrah wijnen van de hellingen van het Rhônedal, waren niet genoeg om vakantievierders te verleiden.

Daar hebben ze wat aan gedaan. Een compleet fietspadennetwerk is aangelegd langs de Rhône, maar ook langs zijrivieren als de Isère en de Doux. Echt geïnvesteerd, op een oude spoorlijn van vroegere zilvermijnen compleet met tunnels en bruggen, bijkomend voordeel is dat die aardig vlak zijn. En waar vroeger in Frankrijk fietsen ongeveer gelijk stond aan zelfmoord zijn het de meeste tijd vrij liggende paden door kersenboomgaarden, kilometers naast snelstromende watertjes en door slaperige dorpen. Onderweg reparatiepunten, horeca en veel fietsenzaken. En de toerist komt massaal. Fietsen gaan mee achter de auto of op de camper. Voor ouderen (en jongeren) kan het elektrisch. Valence profileert zich zelfs als fietsstad. 

Op de fiets op zoek naar het station in het centrum van die stad merkte ik daar trouwens weinig van of het moet zijn dat iemand mijn fiets bijna meenam toen ik de kaartjesautomaat stond te bestuderen, met de fiets een meter achter mij.Het zijn de kleine dingen die het voor je doen als fietser. De geuren van bomen en bloemen, het onverwachte strandje bij die waterval of de Franse vrouw die je snel twee mondkapjes geeft omdat je die daar nog nodig hebt in de trein. Of de dreadlock jongen in een foodtruck genaamd Hell’s Kitchen die geen koffie heeft en het tien minuten later toch komt brengen, voor 1 euro.Het is zoals mijn collega uit Borsele ooit zei: ‘de toerist moet een afslag eerder nemen.’ Dit tot woede van de collega uit Middelburg. Daarom Via Ede, net als die Via Rhona of de Dolce Via van 90 km, de Ardèche in. Toerist, je hoeft niet verder te rijden om in een of andere polder te gaan fietsen of op een overvol strand te braden in de zon. Via Ede, bossen, heide, fietspaden te over en in Lunteren is er een prachtig bosbad!

Lees hier de online krant van deze week.