Onverhuld: Aan het werk

De zomervakantie is bijna voorbij en dat zullen we weten. Ik bedoel dat als een komende periode van veel activiteiten, naast werk en school. Als u dit leest zitten we midden in de Heideweek, niet alleen op het Kuiperplein, maar ook met de Vlegeldag in Bennekom en de OLD in Lunteren. 

De HDWK is dit jaar heel divers. Van een Airborne veteranenavond met Xander de Buisonjé tot good old Henk Westbroek en van een oecumenische kerkdienst tot een paars hartenfeest bij ‘s Heeren Loo. En dan gaan we al snel de Airborne week in met de 79e herdenking en het springen op de Ginkelse Heide op zaterdag 16 september. Ik kan het niet genoeg zeggen, de droppings zijn ‘s ochtends!

En dan tussen de bedrijven door nog hoog bezoek. De Koning en Koningin bezoeken op donderdag 31 augustus aan het begin van de middag de ENKA wijk. Om daar onder andere op straat te zien hoe je in industrieel erfgoed mooi kunt wonen en een blik te werpen op het nieuwe station. En ook gaan zij aansluitend naar Bennekom voor een bezoek aan de korfbalvereniging DVO.

Heideweek en de Airborne horen jaarlijks bij ons als gemeente, prachtige tradities die we blijven koesteren. Het koningsbezoek is eenmalig de slagroom op de taart. En dan nog even de titel van deze column. Die slaat niet op mij, natuurlijk ben ik er zoveel mogelijk bij, maar belastend is dat niet. Dat aan het werk geldt voor alle mensen die vrijwillig en ook professioneel de schouders onder de organisatie zetten. Top werk!

Lees hier de online krant van deze week.

Onverhuld: Een antwoord op vragen van deze tijd?

In een wat mopperig interview te lezen in het zomernummer van HP/De Tijd (ja, dat blad bestaat nog) met Midas Dekkers, Maarten van Rossum en Herman Tjeenk Willink worden wat vragen uit deze tijd beantwoord. 

De meest pessimistische van dit gelauwerde drietal is bioloog Dekkers, hij ziet geen andere uitweg uit de misère dan geboortebeperking; dat kan de aarde nog redden. Historicus Van Rossum is voor de verandering optimistisch en zegt vanuit zijn vak dat in 1923 de mensen ook allerlei problemen zagen, die jaren later netjes, bijna als vanzelf werden opgelost. Dat verwacht hij de komende jaren ook. Een beetje de profeet versus de tovenaar, waar ik eerder over schreef (boek: De Tovenaar en de Profeet, Charles Mann, 2018). Jobstijding en behoud versus techniek en vernieuwing.

Dan komt Tjeenk Willink met een vlijmscherpe analyse over landbouw, natuur, asiel, energie en woningbouw. Mijn eigen punt hierover is steeds dat de oplossing voor het ene probleem het andere beïnvloedt, eigenlijk tegengaat omdat je stuit op verschillende belangen en je er door verschillende politieke stellingen niet uitkomt.

 De Minister van Staat zegt het nog beter. “We richten ons met een probleem tot de politiek en verwachten dat die het oplost. Maar dat kan de politiek vaak niet. Politieke beslissingen hebben de problemen vaak mede veroorzaakt.” Denk hierbij maar aan de Toeslagenaffaire en de Gaswinning in Groningen. Tjeenk Willink vervolgt. “Oplossingen komen alleen door druk van buitenaf, maar het publieke debat dat daarvoor nodig is, vindt eigenlijk niet plaats.” En ook dat laatste klopt, zelfs een begin van een oplossing wordt meteen in politiek gekrakeel gesmoord. 

Hoe dan wel? De wetenschap volgens Tjeenk Willink, maar die heeft zich nogal stilgehouden. Volgens mij bewust, want, weer de politiek, sabelt dat meteen neer. En een enkeling daargelaten gaan wetenschappers die strijd niet aan. Wat overblijft en dat is dan toch een antwoord op de actuele vragen zijn lokale en maatschappelijke initiatieven. Houd het even uit de landelijke politiek, kijk wat er in je gemeente of regio kan, vallen en opstaan mag.

 Communiceer niet alleen de successen, maar ook de tegenvallers, leer daarvan. Lokaal heb je iets meer tijd voor je wordt afgefakkeld. Bijkomend voordeel nu is, zo schat ik, een landelijk demissionaire situatie voor minstens een jaar. Controversieel verklaren en ook de komende campagnes zullen de tegenstellingen alleen maar vergroten; Lekker met elkaar bezig gaan, zo kan de lagere overheid meters gaan maken. Ik hoop dat het ons gegund wordt.

Lees hier de online krant van deze week.

Onverhuld: Present

Present in praktijk. “We geloven dat mensen bereid zijn om zich in te zetten voor een ander. Maar niet iedereen die wil komt in actie. Want lang niet iedereen die wel iets wil doen heeft ook regelmatig tijd. Lang niet iedereen weet of ze wel iets te bieden hebben … of wie in hun directe omgeving hulp nodig heeft. Soms mist een schakel. Present vervult graag die brugfunctie tussen helper en hulpbehoevende. Wij brengen mensen bij elkaar. Door het organiseren van ontmoetingen wordt de Present beweging van omzien naar elkaar in Ede versterkt.”

Bovenstaande quote heb ik z’n geheel van de website stichtingpresent.nl gehaald. Niet om snel meters te maken in deze column, ik had het gewoon niet beter kunnen verwoorden.

Wat is dan die praktijk? Die zag ik op een bloedhete zaterdag in een achtertuin van een inwoner van Ede. Daar liepen een handvol jonge mensen vrijwillig te sjouwen met schuttingdelen en snoeiafval. Een nieuwe schutting was geplaatst, bomen gesnoeid, onkruid verwijderd en struiken gekort. De bewoner dolblij met het resultaat. Zij zag het einde van de tuin weer, zitten was mogelijk en de scootmobiel kon nu ook beter geparkeerd worden. Voor haar was het lastig om over de drempel te stappen voor deze hulp, zelf kon zij het niet organiseren, en juist dan stapt Present Ede er in. De woorden van de website worden in de praktijk gebracht. En ook dat is columnwaardig. Maar al te vaak worden er veel mooie woorden gebruikt in de communicatie en is de praktijk anders. Hier wordt het in de praktijk gewoonweg waargemaakt en zijn er alleen winnaars. 

En die winnaars stonden uiteindelijk met een raketijsje in de hand tevreden naar het resultaat te kijken. Een welbestede zaterdagochtend.

Lees hier de online krant van deze week.

Onverhuld: Jan Boerenfluitjes-lezing

“Een goede stad is verbonden met het landschap erbuiten, zodat dieren en andere soorten zich kunnen verplaatsen, de stad in en uit.” Dat komt, voor zover ik nu weet, niet ergens uit een bestuursakkoord van politieke partijen, maar misschien moet je dat in de toekomst niet uitsluiten. Het kwam uit de mond van een hoogleraar Ecologie en Biodiversiteit van het University College London. En dat in de Hoboken-lezing in Rotterdam.

Pardon Hoboken? Die familie die in 1799 de failliete VOC opkocht en een monopolie kreeg op de zeilvaart naar Nederlands-Indië. Nu sta ik niet met die morele meetlat klaar, maar opvallend is het wel. Als je maar genoeg aan cultuur bijdraagt dan is het blijkbaar wel goed, ook voor zo’n thema.

Het idee van de lezing is een Nationaal Park Rotterdam; “waar stad en natuur samengaan,” aldus de hooggeleerde. Dat kan moeras met bevers zijn of bos, want het is namelijk een trend, in Adelaide (Australië) en Londen is men namelijk ook bezig.  De stad wordt dan een helende ruimte voor de inwoners en er wordt klimaatverandering bewerkstelligd. Er komt wild zoals herten, zwijnen en misschien wel een wolf. Heb persoonlijk niks tegen een origineel verhaal met een visie, maar dit lijkt me toch wat kunstmatig allemaal. Dit zijn mensen die zich druk maken over dierentuinen, de Oostvaardersplassen en het Nationale Park Hoge Veluwe. Dat vinden zij niet alleen kunstmatig, maar ook dierenleed en te veel menselijke hand in het beheer ervan.

Laat ik ook eens mijn best doen op de Jan Boerenfluitjes-lezing. We doen het andersom en brengen de stad in de natuur, dat is ook een manier voor het welzijn van mensen. We graven een haven ergens in de Achterhoek voor LNG schepen en we bouwen een Erasmusbrug over de vijver bij het jachtslot Sint-Hubertus. De paal- of kubuswoningen van Piet Blom kunnen we aan de rand van de Veluwe ook nog wel ergens kwijt.

Nu ben ik de laatste die iets origineels de grond in wil boren. Ha, een Maastunnel onder de Lunterse Beek.. Maar dit is toch dagdromerij en daar zijn stad en natuur veel te waardevol voor. Maak maar lekker maquettes.

Lees hier de online krant van deze week.

Onverhuld: Pelgrimage

Van politieke gebeurtenissen of capriolen schrik je niet meer zo snel. Je denkt dat je toch wel alles hebt gehad. Scheldpartijen, liegen, beschadigen, bedreigen, tribunalen om maar eens wat te noemen. En toch schrok ik van de situatie rond de parlementaire enquête naar de corona-aanpak. Deze enquête gaat drie jaar duren, maar kan voorlopig nog niet beginnen.

Een gemeenteraad of in dit geval parlement controleert de regering en kan onderzoek doen. Een groot goed, dat hebben we gezien in Groningen en bij de Toeslagenaffaire. Voor de een is het een afrekening, voor de ander genoegdoening, ik vind vooral het leren belangrijk én het voorkomen door goede aanbevelingen. Terugdraaien gaat nooit meer. Uit elk onderzoek komt trouwens altijd dat niet na te gaan is of de destijds gestelde doelen op juiste wijze bereikt zijn en of dat nog te meten is.U vroeg zich natuurlijk al af wat dit nu met de kop van deze column te maken heeft, de pelgrimage. Nou, die pelgrim naar laten we zeggen naar Santiago de Compostella stippelt de route precies uit. En die zal nooit zo afgelegd worden. Meest simpele er is een brug verdwenen, maar ook vind je soms een mooiere route of je loopt met anderen mee voor de gezelligheid. Je voelt je wat minder fit en snijdt af of stapt een stuk in de trein enzovoort. Het gaat ook niet om de juiste wijze, de vooraf uitgestippelde route, het gaat om de reis als zodanig en wat die met jou gedaan heeft en je doel. Een ander zal twee jaar later met die kaart waarop de route staat in de hand zeggen dat de pelgrimage niet op de juiste wijze heeft plaatsgevonden. Je bent afgeweken van de tevoren uitgezette route.Terug naar die enquête over de gezondheidscrisis. Onze Kamerleden kunnen of willen niet beginnen omdat degenen die in de commissie zitten nu al hun conclusies gereed hebben en al volop twitteren. Ik zou zeggen stop met je vergaderingen, loop met z’n allen naar Rome, er leiden vele wegen naar de eeuwige stad.

Lees hier de online krant van deze week.

Onverhuld: Man en paard

Bij bovenstaande kop gaat het om duidelijke taal: niets verzwijgen, man en paard noemen. De herkomst van dit gezegde is waarschijnlijk een precieze omschrijving geven van de ruiter en het paard in de tijd dat dit gevaar kon betekenen. In deze bijdrage gaat het over iets anders.

Het jaarlijkse Concours Hippique Bennekom, dit jaar voor de 116e keer heeft behalve het springen, het aangespannen rijden en het crossen, een groeiend onderdeel dat Ride and Run heet. Dat betekent dat paard, ruiter en loper gedrieën een afstand afleggen. Uiteraard met de ruiter op het paard en de loper op eigen benen. Op de 5 km waren dit Titia Roseboom (ruiter), Iv (paard) en ik als loper. Op de zandpaden achter Kasteel Hoekelum was de route netjes uitgezet en als hardloper ben ik nog nooit zo veel controleposten tegengekomen met pen en papier in de aanslag. Als je al af zou willen snijden, geen enkele kans.

Het is niet zo dat alle trio’s tegelijk vertrekken, dat zou wat dringen worden, je vertrekt een paar minuten na elkaar. Ik moet eerlijk zeggen, voor iemand zoals ik die eigenlijk niet eens op een paard durft te zitten was het een unieke ervaring. Het zo met elkaar lopen geeft rust. Het paard draaft achter je of op de bredere paden naast je. Wanneer ik onder het lopen naar Iv keek, dan was het alsof zij mij in de gaten hield. Zo van, ik doe ook mee. Volgens Titia klopte dit ook wel, want Iv hield steeds dezelfde afstand. Het geluid van de hoeven werkt ook ontspannend en de ruiter ziet de routebordjes eerder dan de loper. Na het lopen kon ik voldaan gaan zitten kijken hoe andere ruiters en paarden in het concours actief waren. 

Ik begrijp nu ook wat beter wat de activiteiten van de Manege zonder drempels in Bennekom doen met mensen met een beperking. Het schommelen van de huifkar, de rust die een paard uitstraalt, het werkt positief op de gemoedstoestand. Geef mij maar een paard, zolang ik er niet op hoef te zitten.

Lees hier de online krant van deze week.

Lunterse beschouwinkjes: Verfraaiing Julianastraat Lunteren

Sinds vorige week hangen er prachtige bloembakken in de Julianastraat in Lunteren. Hoe is dat zo gekomen?

Sinds vorige week hangen aan de meeste lantaarnpalen in de Julianastraat prachtige steunen met daaraan bloembakken. De plantjes zijn nog groen, maar zullen over een tijdje een mooie bloemenzee opleveren! 

Uiteindelijk zullen aan alle lantaarnpalen in het noordelijk en zuidelijk deel van de Julianastraat deze bloembakken komen te hangen. 

Een groepje mannen van de Julianastraat, verenigd in de buurtproat, heeft dit idee opgevat. Het bleek echter een behoorlijk prijzige zaak. Besloten werd om veel in eigen beheer te doen, om de kosten te drukken. Geld werd ingezameld via de bonnen Ede-doet. Uiteindelijk is het benodigde bedrag bij elkaar gespaard door alle bewoners van de Julianastraat! 

Er is een eigen ontwerp voor de steunen bedacht, met twee Lunterse vrouwtjes erop.  Een metaalbedrijf heeft de steunen en de vrouwtjes gesneden en gelast. De Bruine Meren uit Otterlo heeft voor de planten en de bakken gezorgd. 

Met vereende krachten zijn vervolgens de bloembakken opgehangen. De bloembakken moeten echter ook regelmatig water krijgen. Daarvoor is een karretje gekocht, waar een watervat opgemonteerd is met een handpomp.  Op die manier kunnen -met relatief weinig moeite-  de bloembakken met water gevuld worden. 

De bakken hebben een reservoir van 5 liter, dus dat hoeft niet heel vaak, maar moet natuurlijk wel af en tie gebeuren. Dat doen de bewoners natuurlijk ook zelf! Kortom een mooie buurtactie met een prachtig resultaat!Iedereen kan ernaar komen kijken als je door de Julianastraat rijdt!

Je moet dan niet te hard rijden, anders zie je het niet. Gelukkig mag je ook niet harder dan 30 km per uur rijden in de Julianastraat!

Martijn  Stöfsel

Lees hier de online krant van deze week.

 

 

 

 

Onverhuld: Hoe een ei geluk kan brengen

Een kazerne ergens bij Nijmegen. Soldaten zitten na een zware dag van oefeningen te eten en opeens vliegt een projectiel door de zaal. Het ei treft een korporaal, die net een hap neemt, precies op zijn voorhoofd. De eierstruif druipt van zijn gezicht dat meteen rood aanloopt. De korporaal springt op en brult ‘wie heeft dit gedaan.’ Een soldaat die een meter of zes recht voor hem zit, kijkt verbaasd en begint te lachen. ‘Jij dus, meekomen nu.’

Misschien zou dit buiten een kazerne een lange procedure worden met bemiddeling of advocaten die stellen dat niet bewezen kan worden dat deze persoon dat ei vanaf die plek precies op het hoofd van de ander had kunnen gooien etc. Hier liep het anders.

Aanklager en rechter zijn dezelfde persoon, advocaten, nooit van gehoord. Uitspraak dezelfde dag: twee weken verzwaard arrest. Dat betekent overdag werken en ‘ s nachts in de cel. Ik hoorde dit verhaal bij een bezoek aan een 65 jarig huwelijk. 

Wat heeft dan dat ei met huwelijksgeluk te maken?

De gestrafte soldaat kreeg een telegram dat er een overlijden in de familie was en hij wilde de begrafenis ver weg bijwonen. Dat kon gelukkig. Wel reisde er een gewapende militair mee om hem te bewaken tot in de kerk en tot op de begraafplaats toe. Je vraagt je af waar iemand dan heen zou moeten vluchten, maar zo ging dat. De gewapende militair durfde 70 jaar na dato wel te zeggen dat hij uit medelijden met de soldaat zijn wapen uit het zicht had gehouden bij de teraardebestelling. Blijkbaar had hij daar op die dag ook de tijd om eens goed rond te kijken, zag een leuk meisje, trouwde er mee en dat was vorige week 65 jaar lang.

Een tijd terug was ik bij een 100 jarige. Er hing een foto van haar geboortehuis aan de muur. Ik keek er naar en zei ‘dat is volgens mij de boerderij in die polder in Zeeland.’ Toegegeven, ik werd wat geholpen door foto’s in klederdracht van Zuid-Beveland. Het was waar, een nicht van mij woont er nu nog schuin tegenover en een familielid van de eeuweling was mijn wiskundeleraar. En die vertelde al in de klas hoe wij eigen stroom konden opwekken. Dit zijn de verhalen die je hoort bij dat soort bezoeken. Prachtige portretjes, lief en leed, levenservaring, nostalgie en hard werken, die te weinig worden opgetekend door een verslaggever. De Lunterse Krant en Ede.nieuws.nl doen het nog wel. Veel lezers smullen er van, voor jubilarissen een moment dat ‘gewone mensen’ een keer in de krant staan. Bij dezen.

Lees hier de online krant van deze week.

Onverhuld: Droomwereld?

Dit jaar mocht ik aan 29 mensen uit de gemeente een Koninklijke onderscheiding uitreiken. Leden, Ridders, Officieren, zelfs die met de zwaarden, allemaal waren zij vertegenwoordigd. Ongeveer 3000 werden er in Nederland opgespeld. Het wordt wel eens afgedaan als folklore of wat zegt dat nou eigenlijk. Dat mag iedereen zelf weten, mijn ervaring is dat evengoed mensen die weinig of niets met het koningshuis hebben enorm verguld zijn met het eerbetoon.

Ede maakt steevast onderdeel uit van de top 10 van de aantallen, we scoren ruim boven de meeste grote steden, per hoofd van de bevolking zitten we in de kopgroep.

Het is geen folklore! Als je de krant leest of naar tv kijkt dan lees je en zie je alleen maar mensen die tegenover elkaar staan en elkaar bestrijden of beschimpen. Van de oorlog in Oekraïne tot de zaal van de Tweede Kamer. Het is zwart of wit, grijs lijkt niet meer te bestaan. In een debatje op de radio had ik het er over of ‘de oplossing misschien niet in het midden lag.’ Ik werd nog net niet uitgemaakt voor rotte vis, het minste was ‘weer zo iemand’, alsof je de wereld niet zou begrijpen.

Zo’n dag met lintjes, dat is nog eens een opsteker. Mensen die zich belangeloos inzetten voor anderen. Van drinkwatervoorzieningen in Malawi tot de Vlegeldag in Bennekom. Scouting, verzorgingshuis, het ENKA-mannenkoor, de kerk, de buren, kortom de gemeenschap.

Na zo’n dag gevolgd door Koningsdag waar ik alle Oranje Comités hun werk zie doen. Aubade in Harskamp, tractorpulling en optocht in Wekerom, kleedjesmarkten, optredens, Oranjebals duizenden mensen in de gemeente op de been. Nee, ik leef niet in een droomwereld, weet wat er elders gebeurt, weet dat veel mensen het niet makkelijk hebben, maar op deze dagen zie ik niets anders dan de kracht van de gemeenschap, als je maar wil met z’n allen.

Lees hier de online krant van deze week.

Lunterse beschouwinkjes: Herdenken en gedenken op 4 en 5 mei in Lunteren

Binnenkort herdenken we dat 78 jaar geleden de Tweede Wereldoorlog -in Europa-geëindigd is.  Oorlog was voor ons een ver-van-m’n-bed-show geworden. Door de recente oorlog in de Oekraïne zijn we ons er bewust van geworden, dat vrede niet altijd vanzelfsprekend is. Vrede is iets bijzonders. Ook de democratie zoals wij die in Nederland kennen, is bijzonder.  Daardoor kan niet één iemand of één bevolkingsgroep zijn wil opleggen aan de rest. Onze democratie is één van de meest rechtvaardige manieren om een land te organiseren. Daarmee voorkomen we ook die dingen, die nu gebeuren in en door Rusland. En die meer dan 80 jaar geleden in en door Duitsland gebeurden. Wat is er in Lunteren gebeurd in de Tweede Wereldoorlog, wat we zouden kunnen herdenken en gedenken op 4 en 5 mei?

Lunteren als frontgebied

De eerste dagen van de oorlog in 1940 lag Lunteren in de frontlinie. De Nederlandse militaire lagen nog bij de Schans en in Veenendaal, terwijl de Duitse militairen Lunteren al bezet hadden. Het Nederlandse leger heeft Lunteren toen met granaten beschoten. Daarbij zijn op 11 mei 1940 twaalf Lunterse burgers omgekomen. Hun graven zijn nog altijd te vinden op de begraafplaats van Lunteren.

Rondom beschietingen voorafgaand aan de bevrijding van Lunteren op 17 april 1945 zijn er door granaatvuur twee mensen omgekomen. Door een ongeluk met een wapen, dat door een Canadese militair het schoongemaakt, is op 2 mei 1945 nog een jong meisje doodgeschoten.

Joodse mensen in Lunteren

Voor de oorlog woonden er 15 Joodse mensen in Lunteren. Zij moesten met een gele ster op lopen. Ook hingen er in Lunteren bordjes ‘verboden voor joden’. Alle Lunterse joden zijn gedeporteerd naar Westerbork en later naar vernietigingskampen. Slechts vier van hen hebben dat overleefd. Geen van hen is teruggekeerd naar Lunteren.

In en rondom Lunteren hebben zo’n 2 a 300 Joodse mensen ondergedoken gezeten. Van hen zijn er tientallen opgepakt, vaak onder leiding van de beruchte politieman Kipp van de Edese politie. Zij zijn allen vermoord In de vernietigingskampen.

Op Lunters grondgebied, bij de Biezen in de bocht aan de Lunterseweg vlakbij Barneveld, is tijdens de oorlog een jaar lang een joods kamp geweest. Net als in kasteel De Schaffelaar. Daar verbleven Joodse mensen, die vrijgesteld waren van deportatie. Ondanks de beloftes van de Duitsers zijn ze uiteindelijk allen gedeporteerd naar Westerbork en later naar concentratiekamp Theresienstadt in Tsjechië. Zij zouden naar  Auschwitz worden getransporteerd, waar ze ongetwijfeld allen vermoord zouden worden. Dat lot bleef hen bespaard, door de bevrijding door de Russen!

Verzetsmensen

In Lunteren was een verzetsgroep actief onder leiding van Aart Roelofsen, die in boerderij Het Nieuwe Erf aan de Postweg woonde.  Zij werkten veel samen met de verzetsgroepen in Ede. Voor zover na te gaan zijn er ongeveer 36 mensen lid geweest van de verzetsgroep in Lunteren. Zij zorgden voor onderdak en voedsel voor onderduikers, ze hebben gewapende overvallen uitgevoerd, verraders geliquideerd, spoorbaan opgeblazen, illegale krantjes gemaakt en verspreid, Pegasustochten georganiseerd en meegewerkt aan wapendroppings. De laatste wapendropping in maart 1945 is gruwelijk misgegaan, doordat de Duitsers bij toeval de dropping ontdekten. Ze hebben uiteindelijk 17 mensen van de verzetsgroepen uit Lunteren en Ede gearresteerd. Zij zijn allen een maand voor de bevrijding vermoord door de Duitsers.  16 van hen zijn daarbij als vergeldingsactie gefusilleerd In Amersfoort en Loosdrecht. Nog zeker 6 andere leden van de verzetsgroep Lunteren of mensen die meewerkten met de verzetsgroep Lunteren zijn vermoord door de Duitsers.

 

Martelcentrum de Wormshoef

In de Wormshoef en de naastgelegen villa Eekhorst was vanaf september 1944 het regionale hoofdkwartier van de SicherheitsDienst gevestigd. Dat hoofdkwartier was verplaatst vanuit Arnhem, na de gevechten daar tijdens de luchtlandingsoperatie in september 1944. 

In de Wormshoef hebben vele mensen gevangen gezeten en zijn ernstig mishandeld en gemarteld. Tientallen van hen hebben dat met de dood moeten bekopen. Een tragische gebeurtenis is het verhaal van Kees de Belg, die twee dagen voor de bevrijding in een weiland achter de Eekhorst is doodgeschoten. In de stoep voor de Eekhorst is ter nagedachtenis aan hem een zogenaamde ‘stolpersteen’ geplaatst.

 

Verdere burgerdoden In Lunteren

Door diverse oorzaken samenhangend met oorlogsgeweld door de Duitsers zijn er ongeveer tien andere Lunteranen vermoord in de Tweede Wereldoorlog.

De oorlog in Nederlands Indië

Er hebben ook Lunterse jongens deelgenomen aan de politionele acties in Nederlands Indië in de jaren na 1945. Van hen zijn er twee gesneuveld.

Na de oorlog, vanaf 1951, zijn Molukse KNIL-militairen met hun gezinnen komen wonen in de barakken van het kamp de Biezen aan de Lunterseweg. In 1975 is een deel van hen in Lunteren komen wonen. De Molukse KNIL-militairen, die gevangen hebben gezeten in jappenkampen, zijn bijna allemaal vreselijk mishandeld door de Jappen. Zij voelden zich na de oorlog onrechtvaardig behandeld door de Nederlandse overheid met loze beloften. 

Slachtoffers na de Tweede wereldoorlog

Op 4 mei herdenken we ook alle Nederlandse slachtoffers, militairen en burgers, die sinds de Tweede Wereldoorlog stierven in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.  Onbekend is hoeveel Lunteranen daarbij waren. 

Wanneer gedenken en herdenken?

Donderdag 4 mei om 20 uur bij het oorlogsmonument aan de Kerkhoflaan in Lunteren. Daaraan voorafgaand is er een kerkdienst in de Maranathakerk.

 

Vlagvertoon

Op deze dagen herdenken we -desgewenst- ook met de Nederlandse vlag, die dan een andere betekenis heeft dan soms afgelopen jaar het geval was. Op 4 mei halfstok en op 5 mei voluit. Rode kleur bovenaan! 

Martijn Stöfsel

Bron: Lunteren en de Tweede Wereldoorlog (2015), Ede: gemeentearchief, verkrijgbaar bij museum Lunteren.

Lees hier de online krant van deze week.