Onverhuld: ‘Democratie-gedram’

Schrikt u van de titel van deze column? En dat uit mijn mond. Zoals u ziet staat het tussen aanhalingstekens, ik citeer de schrijver en expert internationale betrekkingen Robert Kaplan. Hij heeft net een nieuw boek uit met de titel ‘Het weefgetouw van de tijd.’ Dat gaat over stabiliteit van regeringen en omwentelingen. Wat gebeurt er dan?

Voor deze column was het niet moeilijk om onderwerpen te vinden. Ik had er te veel. Dat zal hopelijk ook gelden voor de nieuwe columnisten die van start gaan in Ede Stad. Die aanhalingstekens waar ik het over had zijn tegenwoordig cruciaal voor je voortbestaan. Niet zozeer als columnist, vooral als je gepromoveerd bent (dat ben ik niet trouwens). Heb je een proefschrift vol gekalkt met teksten van anderen en ben je vergeten die tussen aanhalingstekens te zetten, dan kan dat einde van een carrière als wetenschapper zijn. Zelfs al geef je de drukker de schuld.

In de VS is een heuse koekjesoorlog aan de gang. Eigenlijk onschuldig als we naar alle conflicten tegenwoordig krijgen. De vulling van het populaire koekje Oreo is dunner geworden. Uiteraard is het duurder geworden, dat heet krimpflatie. Dat gevoel heb ik tegenwoordig vooral bij de tabletten voor de wasmachine, alsof er steeds minder in dat doosje zitten. Maar dat zal aan mij liggen.

Wat bedoelt Kaplan met ‘democratie-gedram.’ Hij constateert dat wanneer dictatoriale regimes omver vallen, je de democratie niet kan opdringen. Dat moet vooral vanuit de mensen uit het betreffende land komen. Het is dan wel moeilijk om voorbeelden te vinden dat het snel goed gaat met de inspraak, het vrije woord, er is niet snel een vreedzame en rechtvaardige samenleving. Als voorbeelden noemt Kaplan Irak na Saddam Hoessein en Libië na Ghadaffi. Kern van het boek is dat we er in het ‘beschaafde’ Westen honderden jaren over gedaan hebben om een democratie te krijgen. Dat gaat niet van de een of de andere dag. En er zijn grijstinten tussen democratie en dictatuur zit van alles, en volgens hem geven populisten tegenwoordig standpunten gewoon op, om met een coalitie het voor het zeggen te krijgen. En dan heb je gewoon weer een democratie. We zullen het zien.

Lees hier de online krant van deze week.