De Hernhutters: Een blik op hun geloof, geschiedenis en erfgoed in Zeist
Willem de Frel
De Hernhutters, ook bekend als de Moravische, later Tsjechische Broedergemeente, is een bijzondere religieuze gemeenschap met een rijke geschiedenis en een uniek geloofssysteem. Deze geloofsgemeenschap heeft een fascinerende reis door de eeuwen gemaakt en een deel van hun verhaal is nauw verbonden met Zeist, waar ze zich vestigden in het indrukwekkende Slot Zeist. In dit artikel zullen we dieper ingaan op het geloof van de Hernhutters, hun geschiedenis, de oorsprong van de gemeenschap, hun aankomst in Zeist, de Hernhutter ster, het museum in Zeist en de rol van Graaf Von Zinzendorf in dit alles.
Het Geloof van de Hernhutters
De Hernhutters, of Tsjechische Broedergemeente, is een protestantse organisatie die haar oorsprong heeft in de 18e eeuw in Bohemen en Moravië, nu bekend als de Tsjechische Republiek. De gemeenschap is gesticht door graaf Nicolaus Ludwig von Zinzendorf, een Duitse edelman en lutherse theoloog. Het belangrijkste kenmerk van het Hernhutter-geloof is de nadruk op persoonlijke ervaring en geloof in Christus. Ze leggen de focus op broederlijke liefde, samenwerking en dienstbaarheid aan anderen.
De Hernhutters geloven in de heilige drie-eenheid van God, maar ze hechten bijzondere waarde aan de relatie met Jezus Christus. Ze zien Jezus als hun Heer en Verlosser en leggen de nadruk op een persoonlijke relatie met Hem. Hun diensten zijn vaak eenvoudig en gericht op gemeenschap, met liederen en gebeden die de spirituele band tussen de leden versterken. Ze staan bekend om hun sterk gemeenschapsgevoel en de nadruk op dienstbaarheid aan anderen.
De Geschiedenis van de Hernhutters
De geschiedenis van de Hernhutters begint in de 18e eeuw, toen graaf Nicolaus Ludwig von Zinzendorf een groep vluchtelingen uit Bohemen en Moravië verwelkomde op zijn landgoed in
Herrnnhut, Duitsland. Deze vluchtelingen, die bekend stonden als de Unitas Fratrum of Verenigde Broeders, waren op zoek naar religieuze vrijheid en vonden onderdak bij Zinzendorf. Hier ontstond de Hernhutter gemeenschap.
Graaf Zinzendorf speelde een cruciale rol in de vorming van de Hernhutter gemeenschap. Hij geloofde sterk in de eenheid van christenen ongeacht hun achtergrond en moedigde de leden aan om samen te komen en een broederschap te vormen. Onder zijn leiding groeide de gemeenschap snel en begonnen ze zendingswerk over de hele wereld te verrichten.
De Komst van de Hernhutters in Zeist en Slot Zeist
De Hernhutters vestigden zich in Zeist in 1746, toen ze het Slot Zeist kochten van prinses Carolina van Oranje-Nassau. Slot Zeist, een prachtig landhuis in de buurt van Utrecht, werd het spirituele en administratieve centrum van de Hernhutter gemeenschap in Nederland. Hier hielden ze hun kerkdiensten en organiseerden ze sociale en spirituele activiteiten.De keuze voor Zeist was geen toeval. Zeist bood de Hernhutters een centrale locatie in Nederland, waardoor ze gemakkelijk toegang hadden tot andere steden en regio’s om hun zendingswerk uit te voeren. Het Slot Zeist bood ook voldoende ruimte aan de groeiende gemeenschap.
De Hernhutter Ster
Een van de meest opvallende symbolen geassocieerd met de Hernhutters is de Hernhutter ster, ook bekend als de Moravische ster. Deze prachtige driedimensionale ster is gemaakt van papier en heeft een diepgaande symboliek voor de gemeenschap. Elk jaar op 1 december wordt de Hernhutter ster traditioneel in veel Moravische huizen opgehangen als onderdeel van de adventsdecoratie.
De Hernhutter ster symboliseert het licht van Christus dat in de wereld schijnt. De ster heeft 26 punten en 17 vierkanten en herinnert aan de ster van Bethlehem die de wijzen leidde naar de geboorteplaats van Jezus. Het maken van deze sterren is een traditioneel ambacht dat wordt doorgegeven binnen de Hernhutter gemeenschap en is een belangrijk onderdeel van hun cultureel erfgoed.
Het Museum in Zeist
Tegenwoordig is Slot Zeist de thuisbasis van het Hernhutter Museum, dat een schat aan informatie en artefacten herbergt die de geschiedenis en het erfgoed van de Hernhutters in Nederland belichten. Het museum biedt bezoekers de mogelijkheid om meer te leren over het geloof en de geschiedenis van de gemeenschap.
In het museum kunnen bezoekers oude liturgische voorwerpen, historische documenten en kunstwerken bekijken die verband houden met de Hernhutters. Er zijn ook tentoonstellingen over hun zendingswerk en de invloed die de gemeenschap heeft gehad op de Nederlandse samenleving. Het museum biedt een fascinerende inkijk in de levensstijl en waarden van de Hernhutters.
De Rol van Graaf Von Zinzendorf
Graaf Nicolaus Ludwig von Zinzendorf speelde een cruciale rol in het ontstaan en de verspreiding van de Hernhutter gemeenschap. Hij was een fervent gelovige en een visionair leider die geloofde in de kracht van eenheid en gemeenschap onder christenen. Onder zijn leiding groeide de Hernhutter gemeenschap uit tot een wereldwijde beweging die zich bezighield met zendingswerk en sociale hervorming.
Graaf Zinzendorf moedigde de leden aan om samen te komen en een broederlijke band te vormen, ongeacht hun religieuze achtergrond. Hij geloofde dat de liefde van Christus mensen kon verenigen en hen in staat kon stellen om samen te werken voor het goede van de wereld. Zijn visie en toewijding inspireerden generaties Hernhutters en blijven hun gemeenschap vandaag de dag vormgeven.
Conclusie
De Hernhutters, of Moravische Broedergemeente, is een bijzondere religieuze gemeenschap met diepe wortels in de geschiedenis van Nederland. Hun nadruk op persoonlijke relatie met Christus, gemeenschapsgevoel en dienstbaarheid aan anderen heeft hen gevormd tot een unieke en inspirerende groep gelovigen. Hun geschiedenis en erfgoed worden geëerd in het Hernhutter Museum in Zeist, waar bezoekers de kans krijgen om meer te leren over deze boeiende gemeenschap en hun impact op de wereld. De rol van Graaf Von Zinzendorf in het ontstaan van de Hernhutters en hun verspreiding over de wereld mag niet worden onderschat, want zijn visie heeft de weg geplaveid voor een geloofsgemeenschap die tot op de dag van vandaag mensen blijft inspireren.
Bronnen:
www.hethernhutterhuis.nl
historiek.net
Wikipedia
Lees hier de online krant van deze week.