Column René Verhulst: Confrontatie

De herfst is een mooie periode om eens wat meer te lezen. Zo pakte ik een boek met de titel van deze column. Het klinkt ambitieus, dat begin van alles. Het gaat niet over de oerknal, de Schepping of Darwin of zo. Het gaat over ons. Kunnen wij leren van onze voorouders hoe zij in de prehistorie omgingen met vrijheid, gelijkheid, maatschappelijke organisatie (jawel) en hiërarchie, wie is de baas.

En dat blijkt razend interessant. Onze voorouders waren intellectueel net zover als wij nu, misschien wel veel verder. Ja, ze wisten nog niet van zaken als kernenergie of mobiele telefoons, maar moesten door alle bedreigingen in die primitieve tijd zoals het klimaat (ijstijd, overstromingen) en de dagelijkse noodzaak van voedsel met elkaar iets organiseren om te overleven. En je kunt ook niet volhouden dat bijvoorbeeld Stonehenge dat dateert van 2300 voor Christus door een paar wilden in elkaar is gezet. Sterker nog er zijn veel van deze complexen in Azië en Amerika. 

En er zijn veel oudere verdwenen omdat die van hout waren.Het mooie is dat onze voorouders zich organiseerden naar de situatie. Bij de jacht of rondtrekkend als nomaden had men andere leiders nodig dan bij het bewaren van voedsel, begrafenissen, bouwactiviteiten of feesten. En wat betreft mannen of vrouwen, dat liep gewoon door elkaar. Als je dat naar het heden verplaatst moet je misschien zeggen dat je in tijd van veranderingen of crises andere politici nodig hebt dan wanneer alles z’n gangetje gaat. Kom daar maar eens mee aan. Ik ken nauwelijks politici die zeggen, dat zij voor deze uitdaging niet zo geschikt zijn of een ander dat beter kan doen. Nee, je hebt altijd ergens een mening over, het moet zoals jij het vindt.

Een mooi voorbeeld is dat toen de eerste kolonisten in gesprek gingen met de indianen, die dus geen wilden waren (veel beschaafder en verder ontwikkeld dan de Europeanen toen) zij hartelijk uitgelachen werden. Waarom? De indianen konden niet begrijpen dat deze mensen zo bang waren voor hun leiders. Onze leiders, zeiden de indianen, die zijn dat omdat ze het verstandigste zijn, daarom luisteren we. En als ze dat niet meer zijn en onverstandige dingen zeggen en doen, dan zijn ze leider af. En dat weten ze, je moet geen leider worden, als je het niet kunt. Tja, ik ga vanuit mijn luie stoel vroeger tijden niet idealiseren, maar we kunnen er wel van leren.

Lees hier de online krant van deze week.