De vrijstaande villa Rosmersholm is gelegen op een driehoekig perceel op de hoek van de Dorpsstraat en de Zandkampweg. De villa, waarschijnlijk gebouwd tussen 1905-1910, is bepleisterd en voorzien van topgeveldecoraties in chaletstijl. In 1930 is de villa verbouwd door het lage rechterdeel met een verdieping te verhogen.
De villa heeft een min of meer rechthoekige plattegrond,
is van baksteen en bestaat uit twee beuken. De linker telt twee bouwlagen onder een zadeldak met rode kruispannen en heeft links een smalle aanbouwonder een lessenaarsdak met daktegels. De rechter heeft een vlak dak en telde oorspronkelijk slechts n bouwlaag (nu twee). Aan de achterzijde is een aanbouw, vroeger een houten veranda en bijkeuken, nu grotendeels stenen serre en bijkeuken. De villa is wit bepleisterd en voorzien van een plint.
De voorgevel is asymmetrisch. Geheellinks is een smalle, teruggelegen partij met de hoofdingang. Die is bereikbaar via een natuurstenen stoep en bestaat uit een deur onder geprofileerd kalf, bovenlicht met cirkelmotief en ontlastingsboogje. De deur zelf is uitgevoerd in Jugendstil houtsnijwerk en in ruitvormig patroon geplaatste delen. Rechts hiervan bevindt zich de naar voren stekende topgevel met op de begane grond twee schuifvensters, op de verdieping een gekoppeld schuifvenster. De bovenlichten hebben steeds glas-in-Iood (waarschijnlijk 1920- 1940, oorspronkelijk waren er houten roeden), de ramen hebben onderluiken met (reeds op de oudste afbeeldingen voorkomend) zandlopermotief. Boven de vensters is steeds een strek in schoon metselwerk. De geveltop is betimmerd met latwerk (in wellicht authentiek donkerrood geschilderd) en bevindt zich onder een ver overstekend dak versierd met windveer en lofwerk (in wellicht authentiek standgroen en wit geschilderd). In de top bevindt zich een venster met middenstijl in onderraam en twee verticale roeden in het bovenlicht. Rechts is een partij met vlak dak, zowel beneden als boven voorzien van een driedelige vensterpartij. Die beneden heeft halve luiken en glas- in-Iood bovenlichten, die boven heeft sterk horizontaal gelede bovenlichten. De verdieping is uit 1930. De gevel wordt met een boeibord afgesloten.
De linkergevel heeft in het midden een ondiepe uitbouw waarin zich onder andere de hal bevindt. Beneden is een schuifvenster als in de voorgevel. boven een stolpraam met roedenbovenlicht. Geheellinks. naast de uitbouw. zijn twee schuifvensters.
De rechtergevel heeft op de begane grond twee schuifvensters van het type zoals voorkomend in de voorgevel, boven zijn twee schuifvensters in de later toegevoegde verdieping. Tussen die vensters is een klein balkon rustend op houten schoren en toegankelijk via dubbele balkondeuren.
De achtergevel heeft over de hele breedte een uitbouw. Links wordt die gevormd door de verlengde en tegenwoordig in steen uitgevoerde, dichtgezette veranda (nog wel enkele oude, geprofileerde stijlen aanwezig), rechts door de bijkeuken (vroeger hout, nu steen). Op de verdieping bevindt zich links, in het later opgebouwde deel, een schuifvenster en rechts een dubbel gekoppeld draaivenster met bovenlichten. De geveltop rechts is even rijk uitgevoerd als de voorgevel.
Het interieur heeft nog grotendeels de oude structuur. In de halligt een decoratieve tegelvloer. De trappen (begane gronderdieping en verdiepingolder) hebben rijk bewerkte hoekbalusters (die op de begane grond in neo- renaissance) en gietijzeren spijlen. In de voorkamer is een stucplafond. Verder zijn er authentieke deuren en deuromlijstingen, een kelder met troggewelven, een pomp in de bijkeuken, de originele kapconstructie, enz.
De driehoekige tuin bestaat grotendeels uit een gazon, omgeven door heggen en struiken. In de tuin staan onder andere acacia’s, een bruine beuk en een notenboom. De structuur is gewijzigd, want vroeger kwam het entreepad precies op de punt van het perceel uit. Tenslotte staat er een schuur (niet beschermd).
Gemeentearchief Ede, Bouwvergunningen, dossier 155/ 1930.
Het huis is in 1930 verbouwd, waarbij rechts een extra verdieping werd geplaatst. Het rijk versierde balkonhek met kruisvormige indeling en uitvoerig gedetailleerde ba lusters verdween daarbij.
Opdrachtgever verbouwing: F .J. Hassleg.
Ontwerper verbouwing: J. Groeneveld? (na ‘Groene’ slecht leesbaar).
Geschatte bouwkosten verbouwing: f 2000,–.
C 3579.
De waarschijnlijk tussen 1905-1910 gebouwde villa Rosmersholm is van algemeen belang vanwege:
schoonheid, vanwege het bouwtype villa en de rijke details van exterieur (topgevels in chaletstijl, voordeur in Jugendstil) en interieur (trappen, tegelvloer, plafond enz.);
cultuurhistorie, vanwege de markante ligging op een hoek tegenover en naast andere villa’s aan de Dorpsstraat, die sinds rond 1900 grotendeels door villabebouwing werd bepaald; de overhoekse ligging van de villa benadrukt de relatie met en het zicht op het kruispunt; verder staat de villa in een tuin met belangrijk geboomte; tenslotte vanwege de plaats in de geschiedenis van Lunteren als bescheiden villadorp.
Monumenten-inventarisatie Gem. Ede, Gemeentelijk monument.
